Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Увс аймгийн гадаргын усны 2023 оны 07 сарын усны чанарын тойм
УВС АЙМГИЙН ГАДАРГЫН УСНЫ ЧАНАРЫН ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ
2023 ОНЫ 07 ДУГААР САРЫН ТОЙМ
Гадаргын усны чанар
Увс аймгийн Байгаль орчны шинжилгээний лаборатори нь 2023 оны 07 дугаар сард гадаргын усны хяналт-шинжилгээний хөтөлбөрийн дагуу Тэс-Тэс, Хариг-Сагил, Хангилцаг-Цагаанхайрхан, Чигж-Өндөрхангай, Сагил-Сагил, Билүү-Хяргас, Хяргас нуур-Хар тэрмис, Гэдрэг – Малчин, Боршоо-Боршоо, Хархираа-Тариалан, Түргэн-Түргэн, Намир-Хар ус, Баруунтуруун-Баруунтуруун, Торхилог-Давст, Хандгайт-Давст, Увс нуур-Давст, Гашуун /дээд/, Гашуун /доод/, Увс нуур-Улаангом хяналт-шинжилгээний 19 цэгээс усны сорьц авч, химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо.
2023 оны 07 дугаар сард хийсэн Увс аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586-98 усны чанарын стандартай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
1 дүгээр хүснэгт
№ |
Усны объект- Хяналт-шинжилгээний цэг |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
|||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
||
1 |
Тэс-Тэс |
|
|
1.9 |
0.13 |
0.011 |
0.034 |
2 |
Хариг-Сагил |
|
|
1.7 |
0.10 |
0.009 |
0.017 |
3 |
Хангилцаг-Цагаанхайрхан |
|
|
3.3 |
0.09 |
0.003 |
0.022 |
4 |
Чигж-Өндөрхангай |
|
|
3.2 |
0.08 |
0.006 |
0.010 |
5 |
Сагил-Сагил |
|
|
1.4 |
0.07 |
0.002 |
0.012 |
6 |
Билүү-Хяргас |
|
|
1.9 |
0.11 |
0.006 |
0.011 |
7 |
Хяргас нуур-Хар тэрмис |
|
|
8.7 |
0.35 |
0.003 |
0.020 |
8 |
Гэдрэг-Малчин |
|
|
5.7 |
0.06 |
0.012 |
0.010 |
9 |
Боршоо-Боршоо |
|
|
3.6 |
0.03 |
0.001 |
0.029 |
10 |
Хархираа-Тариалан |
|
|
1.3 |
0.25 |
0.011 |
0.022 |
11 |
Түргэн-Түргэн |
|
|
2.5 |
0.06 |
0.018 |
0.062 |
12 |
Намир -Хар ус |
|
|
3.2 |
0.02 |
0.020 |
0.025 |
13 |
Баруунтуруун-Баруунтуруун |
|
|
3.5 |
0.10 |
0.014 |
0.016 |
14 |
Торхилог -Давст |
|
|
2.8 |
0.14 |
0.005 |
0.015 |
15 |
Хандгайт-Давст |
|
|
4.0 |
0.11 |
0.003 |
0.021 |
16 |
Увс нуур-Давст |
|
|
16.6 |
1.92 |
0.003 |
0.026 |
17 |
Гашуун /дээд/ |
8.22 |
1.90 |
3.6 |
0.10 |
0.011 |
0.007 |
18 |
Гашуун /доод/ |
7.90 |
1.74 |
2.7 |
0.12 |
0.017 |
0.011 |
19 |
Увс нуур-Улаангом |
7.74 |
1.90 |
15.0 |
2.24 |
0.001 |
0.009 |
|
Усны чанарын стандарт MNS4586:98 |
6< |
3 |
10 |
0.5 |
0.02 |
0.1 |
Тайлбар: БХХ5-биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй, MNS4586-98 усны чанарын стандарт дахь хүлцэх агууламжаас давсан үзүүлэлтүүдийг тодрүүлав.
Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд, Гашуун голын усны хүчилтөрөгчийн горим хэвийн, голын ус дагуудаа цэвэр байлаа. Чигж гол Өндөрхангай хяналт шинжилгээний цэгийн орчим сульфат /SО4/-ын агууламж 104.9 мг/л буюу ХА-аас 4.9 мг/л-ээр их, Билүү гол Хяргас хяналт шинжилгээний цэгийн орчим сульфат /SО4/-ын агууламж ХА-аас 2.1 дахин, Гэдрэг гол Малчин хяналт шинжилгээний цэгийн орчим сульфат /SО4/-ын агууламж ХА-аас 1.9 дахин, Хандгайт гол Давст хяналт шинжилгээний цэгийн орчим сульфат /SО4/-ын агууламж ХА-аас 1.2 дахин давснаас бусад голын ус аливаа үзүүлэлтээр усны чанарын стандарт дахь ХА-аас давсан бохирдолгүй, цэвэр байлаа.
Увс нуур Давст, Улаангом, Хяргас нуур Хар тэрмис хяналт-шинжилгээний цэгүүдээс тус бүр 1 сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойлоход Увс нуур Давст хяналт-шинжилгээний цэгийн орчим аммонийн азот /NH4/-ын агууламж ХА-аас 3.9 дахин, фтор /F/-ын агууламж ХА-аас 1.7 дахин, перманганатын исэлдэх чанар /ПИЧ/-ын агууламж 16.6 мгО/л буюу ХА-аас 1.7 мгО/л-ээр их, Увс нуур Улаангом хяналт-шинжилгээний цэгийн орчим аммонийн азот /NH4/-ын агууламж нилээд өндөр ХА-аас 4.5 дахин, фтор /F/-ын агууламж ХА-аас 1.7 дахин, перманганатын исэлдэх чанар /ПИЧ/-ын агууламж 15.0 мгО/л буюу ХА-аас 1.5 мгО/л-ээр их, Хяргас нуур Хар тэрмис хяналт-шинжилгээний цэгийн орчим фтор /F/-ын агууламж ХА-аас 2.0 дахин их байлаа.
Дүгнэлт: Увс аймгийн гадаргын усны 2023 оны 7 дугаар сарын хяналт-шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Тэс-Тэс, Хариг-Сагил, Хангилцаг-Цагаанхайрхан, Сагил-Сагил, Боршоо-Боршоо, Хархираа-Тариалан, Түргэн-Түргэн, Намир-Хар ус, Баруунтуруун-Баруунтуруун, Торхилог-Давст, Гашуун /дээд/, Гашуун /доод/ хяналт-шинжилгээний цэгүүдийн орчим усан дахь органик бодис болон эрдэс азотын агууламж MNS4586-98 усны чанарын стандарт дахь хүлцэх агууламжаас давсан бохирдолгүй, цэвэр байсан байна. Чигж-Өндөрхангай, Билүү-Хяргас, Гэдрэг – Малчин, Хандгайт-Давст хяналт-шинжилгээний цэгийн орчим сульфат, Увс нуур – Давст, Улаангом, Хяргас нуур-Хар тэрмис хяналт шинжилгээний цэгийн орчим аммонийн азот, фтор, перманганатын исэлдэх чанарын бохирдол илэрсэн байна.
УВС АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТӨВИЙН
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ